ADLİ SİCİL KAYDI NEDİR? ADLİ SİCİL ARŞİV KAYDI NEDİR? FARKLARI VE SİLİNME ŞARTLARI NELERDİR?

Bu yazıda adli sicil kaydı ile kastedilen; sabıka kaydının ilk aşaması olan, infazı tamamlanmamış güvenlik tedbiri ya da suçların tutulduğu kayıttır.

Adli sicil arşiv kaydı ile kastedilen ise; cezanın infaz edilmesiyle silinen adli sicil kaydının, adli sicil arşiv kaydına alınması halidir.

Yine bu yazıda yapılacak tüm açıklamalarımızı: Adli sicil kaydının "ölüm, fiilin kanunla suç olmaktan çıkarılması, olağan üstü kanun yolları neticesinde beraat veya ceza verilmesine yer olmadığı kararının kesinleşmesi gibi haller" dışında; yalnızca, infaz nedeniyle silinmesi hali çerçevesinde izah etmeye çalışacağız.

Adli Sicil Kaydı Nedir?

Sabıka kaydı olarak da adlandırılan adli sicil kaydı, kişilerin işlemiş olduğu cürüm ya da suçlara dair Adalet Bakanlığı tarafından tutulan resmi kayıttır. Bu kayıtta kişi hakkında kesinleşmiş ceza ve güvenlik tedbirlerine dair bilgiler yer almaktadır.

Adli Sicil Kaydı Silinme Şartları Nelerdir?

Adli sicil kaydı, verilen cezanın infaz edilmesinden sonra adli sicilden silinerek adli sicil arşiv kaydına taşınır.

Adli Sicil Arşiv Kaydı Nedir?

Adli sicil arşiv kaydı, infazı tamamlanmış, yerine getirilmiş ceza ve güvenlik tedbirlerine ait adli sicil bilgilerinin kayıtlı tutulduğu kayıttır. İnfazın tamamlanması; hapis cezası varsa tüm sürenin tamamlanması veyahut erteleme varsa erteleme süresinin dolması, para cezası varsa ödenmiş olması demektir.

Bu şartları tamamlayan adli sicil kaydı silinerek adli sicil arşiv kaydına alınır. Adli sicil arşiv kaydı kişilerin tüm zamanlara ait infazı tamamlanmış cezalarını gösterir.

Bazen kişilerin adli sicil kaydında veri olmayıp arşiv kaydında veri bulunmaktadır. Bunun sebebi dediğimiz gibi sicilden silinen kaydın arşive alınmasıdır. İşte kişilerin adli sicilinden silinen ve arşive alınan kayıtlarına adli sicil arşiv kaydı denilmektedir.

Örneğin ehliyet alımı, silah ruhsatı alım, siyasi parti adaylığı ve kamu kurumuna iş başvurusu sırasında veya kamu görevi niteliğinde iş gören özel sektör iş başvuruları sırasında adli sicil arşiv kaydına bakılmaktadır.

E-devletten aldığınız adli sicil kaydında, adli sicil kaydından silinen ve adli sicil arşiv kaydına alınan kayıt; "adli sicil arşiv kaydı vardır" şeklinde gözükmeye devam etmektedir.

Adli Sicil Arşiv Kaydı Silinme Şarları Nelerdir?

Adli Sicil Kanunu'na göre; Adlî sicil arşiv kayıtlarının; "ölüm, fiilin kanunla suç olmaktan çıkarılması, olağanüstü kanun yolları neticesinde beraat veya ceza verilmesine yer olmadığı kararının kesinleşmesi ve diğer haller" dışında infaz nedeniyle silinmesi için:

Anayasanın 76 ncı maddesi ile Türk Ceza Kanunu dışındaki kanunlarda bir hak yoksunluğuna neden olan mahkûmiyetler bakımından kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren;

Kişinin veya avukatının başvurusu ile mahkeme tarafından yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşuluyla onbeş yıl geçmesiyle,

Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşulu aranmaksızın otuz yıl geçmesiyle,

Diğer mahkûmiyetler bakımından kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren beş yıl geçmesiyle, tamamen silinir.

Ek olarak; Akıl hastalığı nedeniyle hükmedilen güvenlik tedbirlerine ilişkin kayıtlar, infazının tamamlanmasıyla hem adli sicil kaydından hem de adli sicil arşiv kaydından tamamen silinir.

Adli Sicil Kaydı İle Adli Sicil Arşiv Kaydı Arasındaki Farklar Nelerdir?

Adli sicil kaydı ile “adli sicil arşiv kaydı” iki farklı kavramdır. Mahkumiyet hükümleri önce adli sicil kaydına alınır, daha sonra belli koşulların gerçekleşmesi halinde, mahkumiyet hükmüne dair bilgiler silinerek adli sicil arşiv kaydına alınır. Adli Sicilde bir kaydın olması ile adli sicil arşivinde bir kaydın olması arasında hukuki sonuçlar bakımından farklılık bulunmaktadır.

Örneğin; kural olarak vize için sadece adli sicil kaydına bakılmakta ise de bazı ülkeler arşiv kaydının da temiz olması şartını aramaktadır. Mesela ABD vize için hem sicil hem de arşiv kaydının temiz olmasını isterken bazı Avrupa ülkeleri vize için sadece adli sicil kaydının temiz olmasını aramaktadır.

Yukarıdaki kısa açıklamalar aydınlatma amacı taşımakta olup, somut hukuki durumlara çözüm teşkil etmemektedir. Genel cevaplarla ve özet örneklerle yetinilmemesi, her duruma özgü değerlendirme yapılması için hukuki danışmanlık hizmetinden faydalanılması, daha doğru sonuçlar doğuracaktır.